Cá nóc biển kích thước lớn Cá nóc biển rất vui nhộn, dễ thương, thân thiện và to - mọi loài cá nóc biển có kích thước trên 30 cm. Cùng với bản tính hoạt động và ăn tạp thì bạn đang có một rắc rối. Dĩ nhiên, những trở ngại này không làm tôi nản chí, vì vậy tôi xin chia sẻ một vài mẹo giúp tôi nuôi cá nóc một cách thành công trong cả chục năm qua. Hồ nuôi và bộ lọc Nhiệm vụ đầu tiên của bạn là chuẩn bị hồ nuôi cho cái “máy ngốn thức ăn” này và duy trì chất lượng nước. Như hầu hết các loài cá biển, cá nóc rất nhạy cảm đối với nồng độ ammonia, nitrite hay nitrate cao hơn 30 ppm. Nói duy trì chất lượng nước hồ thì dễ hơn là làm: bạn cần hồ và bộ lọc lớn. Hồ có dung tích 500 lít là tối thiểu đối với bất kỳ loài Arothron hay Diodon nào, và bạn cần hồ cực lớn đối với một số loài cá nóc cỡ lớn, hiếm nhưng xinh đẹp, chẳng hạn như cá nóc bản đồ - map puffer (Arothron mappa). Dĩ nhiên, hồ càng lớn thì càng tốt. Tôi nuôi cá nóc bản đồ và cá nóc mặt chó của mình trong hồ rộng 900 lít. Một khi đã có hồ, bạn cần bộ lọc. Hãy sử dụng bộ lọc váng và lọc sinh học ngoại cỡ bởi vì cá nóc tạo ra rất nhiều chất thải. Ngày nay, có rất nhiều bộ lọc váng (protein skimmer) hiệu quả trên thị trường và tôi khuyên bạn nên mua bộ lọc váng dành cho hồ lớn hơn là hồ mà bạn đang sử dụng. Về bộ lọc sinh học, tôi thấy bộ lọc ướt/khô (wet/dry filter) và bộ lọc dòng đáy (fluidized bed filter) phân hủy ammonia phát sinh từ cá rất hiệu quả. Hồ nuôi cá nóc của tôi sử dụng thùng lọc ướt/khô 240 lít và hai bộ lọc váng để giúp nước luôn trong sạch. Đừng quên điều quan trọng nhất trong việc duy trì chất lượng nước đó là: thay nước! Thay ít nhất 25% nước sau mỗi tuần hay hai tuần là điều cần thiết để duy trì chất lượng nước. Đảm bảo rằng nhịêt độ, độ pH và độ mặn của nước mới phải tương tự với nước trong hồ. Lựa chọn cá thể khỏe mạnh Khi chọn cá nóc trong tiệm, hãy tìm những con lanh lợi và mắt trong, bụng hơi tròn và không có dấu hiệu bệnh tật. Các dấu hiệu bệnh tật bao gồm đốm trắng, vết thương hở, thối vây, mắt đục và kéo màng hay bề ngoài hốc hác. Một khi đã chọn, cá nóc của bạn phải được nuôi cách ly trong hồ riêng vài tuần để đảm bảo cá chịu ăn và không bị bệnh trước khi thả vào hồ chính. Thức ăn Thức ăn thích hợp là điều cần thiết đối với tuổi thọ và sức khỏe của cá nóc. Để nuôi cá một cách thích hợp, bạn cần phải có thông tin về thức ăn của cá nóc ngoài tự nhiên. Cá nóc là loài săn mồi ngẫu nhiên, lướt bên trên các phiến đá để tìm kiếm ốc và những loài thân mềm khác, hay chủ động sục sạo đáy biển để tìm giáp xác. Bởi vì con mồi của chúng thường có vỏ cứng, răng của cá nóc không ngừng phát triển và phải được làm mòn bởi thức ăn cứng. Với đặc điểm này, thực đơn hàng ngày của cá nóc trong hồ cảnh của bạn phải bao gồm các loại hải sản tươi sống (tôm, cua, hàu, sò, tôm càng…), có thể bổ sung các loại thức ăn tổng hợp vài ngày trong tuần và cả thức ăn đông lạnh (tép krill, động vật phù du và thịt chế biến) một hai ngày mỗi tuần. Nhiều cá nóc bị chết khi nuôi trong hồ vì thức ăn không thích hợp, và mặc dù điều này diễn ra sau vài năm, chúng sẽ chết nếu khẩu phần ăn không đa dạng và thiếu hải sản tươi sống. Hãy cho cá ăn căng bụng một lần mỗi ngày, năm đến sáu ngày mỗi tuần. Tôi đề nghị cho cá nhịn ăn một hai ngày mỗi tuần để tránh đầy bụng và suy gan. Sau cùng, đừng bao giờ cho cá nóc ăn cá mồi nước ngọt! Cá mồi nước ngọt hoàn toàn không thích hợp cho bất kỳ loài cá biển nào, chúng có thể gây bệnh đầy bụng khiến cá nóc của bạn bị chết. Chọn cá nuôi chung Một khi hệ thống đã sẵn sàng (và phải đầy đủ nếu bạn chuẩn bị nuôi cá nóc cỡ lớn một cách lâu dài), bạn có lẽ muốn tìm loài để nuôi chung. Cá nóc cỡ lớn tốt nhất nên nuôi trong hồ toàn cá, và chỉ với những loài có tính khí tương tự. Cá thiên thần, đuôi gai, bàng chài, cá bò, cá rô biển và cá hề là những chiến hữu tiềm năng, mặc dù tính khí của mỗi con cá nóc sẽ ảnh hưởng đến cá nuôi chung khác. Nuôi chung cá nóc với loài khác thực sự là một thách thức, nhưng dẫu sao cá nóc của bạn mới là trung tâm của mọi chú ý! Còn bây giờ là lúc tìm hiểu và quyết định xem đâu là loài cá nóc thích hợp đối với bạn. Dưới đây là một số loài cá nóc cỡ lớn có mặt trên thị trường cá cảnh: Cá nóc mặt chó – dogface puffer (Arothron nigropunctatus) Kích thước tối đa: 33 cm Dung tích hồ tối thiểu: 500 lít Độ hiếm: phổ biến Cá nóc mặt chó hay cá nóc đốm đen là loài cá nóc cỡ lớn phổ biến nhất. Loài này có rất nhiều biến thể, nhưng biến thể phổ biến nhất là màu xám với những đốm đen. Cá nóc mặt chó rất cá tính, không đắt tiền, dễ chăm sóc và tương đối hiền lành. Cá nóc nhím gai lớn, cá nóc nhiêm – large-spine porcupine puffer (Diodon holocanthus) Kích thước tối đa: 50 cm Dung tích hồ tối thiểu: 600 lít Độ hiếm: phổ biến Cá nóc nhím gai lớn hay cá nóc nhiêm trông đặc biệt khác thường. Nó có mắt to và những cái gai dựng đứng một khi cá căng phồng. Loài cá nóc này có màu kem hay nâu nhạt với những vệt đen. Cá nóc nhím gai lớn không nên nuôi chung với đồng loại. Cá nóc đốm sọc – stars-n-stripes puffer (Arothron hispidus) Kích thước tối đa: 50 cm Dung tích hồ tối thiểu: 600 lít Độ hiếm: phổ biến Cá nóc đốm sọc (hay đốm trắng) là một loài cá nóc phổ biến nữa, và có lẽ là loài cá nóc cỡ lớn hiền lành nhất. Cá nóc đốm sọc có những hoa văn đốm và sọc. Cá nóc gà Guinea – guineafowl puffer (Arothron meleagris) Kích thước tối đa: 50 cm Dung tích hồ tối thiểu: 600 lít Độ hiếm: hiếm Cá nóc gà Guinea là loài cá nóc hiếm với hai biến thể màu. Biến thể màu phổ biến là đen tuyền với các đốm trắng, và biến thể màu tương đối hiếm hơn là vàng tươi đơn sắc. Đây là loài cực kỳ hung dữ, vì vậy cần phải hết sức để ý đến chúng. Cá nóc bản đồ - map puffer (Arothron mappa) Kích thước tối đa: 50 cm Dung tích hồ tối thiểu: 800 lít Độ hiếm: hiếm Cá nóc bản đồ là một trong số những loài cá nóc hiếm nhất. Nó có nhiều biến thể màu, từ trắng với sọc đen cho đến vàng nhạt. Cá nóc bản đồ cũng là một trong số những loài cá nóc lớn nhất vì vậy không nên mua nếu chưa chuẩn bị cho nhu cầu của nó một cách nghiêm túc. Cá nóc bản đồ ăn mọi thứ lọt vào tầm mắt của nó (kể cả ngón tay bạn!), vì vậy hãy cẩn thận khi chọn nuôi cá chung hồ. Tôi hy vọng bài viết này sẽ khơi gợi sự yêu thích ở những người chưa nuôi cá nóc bao giờ và trình bày một số vấn đề cơ bản nhưng cần thiết về việc nuôi dưỡng cá nóc, chút kiến thức để nuôi dưỡng một cách thành công loài cá độc đáo này. Ghi chú (vnrd) Cá nóc nhím (porcupine puffer/porcupinefish): họ Diodontidae, bộ Tetraodontiformes.
