Bài phỏng vấn ông Yap Kim Choon – giám đốc trại Wan Hu

Bài phỏng vấn ông Yap Kim Choon – giám đốc trại Wan Hu
LKK & West - www.arowanaclub.com



Là một trong những người tiên phong trong việc lai tạo cá rồng, ông Yap Kim Choon hiện đang là giám đốc của trại cá rồng Wan Hu (một chi nhánh thuộc tập đoàn Qian Hu). Khi mới gặp mặt, ấn tượng ban đầu về ông là một con người nghiêm nghị. Khi phỏng vấn, ông trở nên cởi mở hơn và chúng ta có thể thấy được con người thực của ông Yap Kim Choon hay A Choon như bạn bè và đồng nghiệp vẫn thường gọi một cách thân mật.

Ông Yap không thích việc kinh doanh hàng ngày ở tập đoàn và dành nhiều thời gian cho công việc mà ông yêu thích nhất: lai tạo, tuyển chọn và nghiên cứu về cá rồng. Mặc dù có nhiều kinh nghiệm nhưng ông thường xuyên cập nhật công nghệ hiện đại để cải thiện chất lượng và sản lượng cá rồng.

Mặc dù có thể yên vị phía sau bàn giấy, ông lại chọn cách làm việc cùng với các công nhân tại nhà trại, tự tay chăm sóc tất cả cá rồng. Ông cũng không giấu diếm và nhiệt tình chia sẻ tất cả kiến thức và kinh nghiệm của mình với chúng tôi. Quan trọng hơn cả, ông là người rất thẳng thắn và thành thật.


Ông Yap đứng trước dãy ao mới xây dựng.

Ông đã khởi sự kinh doanh cá rồng như thế nào?
Tất cả bắt đầu từ những ngày xưa tươi đẹp tại Bah Soon Pah nơi tôi nuôi heo và gà. Năm 1978, tôi trải qua một cuộc giải phẫu và không thể làm việc nặng. Năm 1981, tôi quyết định thử nuôi cá bảy màu, phân phối cá và phụ kiện hồ cá. Tôi chỉ bắt đầu lai tạo cá rồng từ năm 1984.

Thị trường cá rồng như thế nào vào thời điểm đó?
Cá rồng đã xuất hiện trên thị trường từ những năm 1970. Hồi đó mỗi con chỉ có giá 20 – 30 đô la, quá thấp so với hiện nay. Hơn nữa, không hề có sự phân biệt giữa các loại cá rồng. Sau đó, mọi người nhận thấy có huyết long, kim long và những loại cá rồng màu sắc nhạt hơn.

Cá rồng trở nên phổ biến ở Nhật Bản khoảng từ năm 1986, kế tiếp là Đài Loan từ năm 1988.

Nhu cầu về huyết long và kim long ở mỗi quốc gia?
Trong quá khứ, phần lớn cá rồng chất lượng đều được xuất sang Nhật Bản. Tuy nhiên, những năm vừa qua, có một xu hướng mới nổi đó là người Singapore chấp nhận chi nhiều tiền hơn để mua cá đẹp và đó là lý do mà chúng ta bắt đầu thấy cá rồng đẹp hơn xuất hiện ở thị trường nội địa. Chúng ta cũng thấy xuất hiện một khuynh hướng làm hồ thật lớn (community tank) của một số người chơi cá để nuôi nhiều cá rồng chung một hồ.

Sau đây là dự đoán về thị trường cá rồng thế giới:
- Nhật 70% huyết long, 30% kim long.
- Thái Lan 55% huyết long, 45% kim long.
- Đài Loan 80% huyết long, 20% kim long, không đủ đáp ứng nhu cầu.
- Trung Quốc là thị trường mới nổi, nhu cầu về cá rồng tăng lên đều đặn trong vài năm qua.

Ông khuyên người chơi cá rồng nên mua trực tiếp từ các trại cá hay là từ các tiệm?
Cá rồng non thường mất khoảng một tháng để quen hồ và việc chọn cá từ hồ nhỏ thường dễ hơn so với bồn chứa lớn. Sai sót và khiếm khuyết là điều không mong muốn vì chỉ những tiệm cá có giấy phép mới được bán cá rồng được lai tạo và gắn chíp một cách hợp pháp. Hơn nữa, cá rồng ở tiệm thường có kích thước tương đối lớn và do đó có nhiều khả sống sót hơn.

Quan trọng hơn cả, hầu hết cá rồng đều đã qua sơ tuyển bởi những tiệm cá có giấy phép, những nơi vốn rất am hiểu về lãnh vực này.

Ông có thể cho chúng tôi biết về giống huyết long tím (Violet Fusion) trứ danh của mình?
Cách đây 5 năm, bằng cách áp dụng những kỹ thuật lai tuyển chọn đặc biệt, chúng tôi đã tạo ra những con huyết long có chất lượng tốt hơn mà chúng tôi đặt tên là Violet Fusion Super Red (VFSR) tức huyết long tím. Ở Đài Loan, giống cá này được gọi bằng tên khác nhưng đó vẫn là huyết long tím. Theo kinh nghiệm của chúng tôi, có khoảng hơn 80% cá huyết long tím đỏ hơn so với huyết long thông thường. Kết quả này dựa trên ghi chép trước đây của chúng tôi về hình dạng và màu sắc của huyết long.

Ông có lời khuyên gì về việc nuôi dưỡng huyết long non?
Một huyết long chất lượng sẽ phát triển màu sắc trong vòng 2 năm. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa rằng mọi huyết long phát triển sớm đều sẽ trở thành huyết long chất lượng. Huyết long non có nền nhạt sẽ phát triển màu chậm hơn và có nhiều khả năng là loại bản mỏng. Ngược lại, huyết long nền sẫm sẽ đỏ hơn. Có một số huyết long non lên màu sớm nhưng chưa chắc sau này sẽ đẹp. Điều này phụ thuộc vào hàng loạt yếu tố chẳng hạn như môi trường và dinh dưỡng. Quan trọng là phải giữ cho môi trường luôn ổn định vì việc thay đổi môi trường đột ngột có thể khiến cá mất màu. Về dinh dưỡng, tép là thức ăn tốt nhất đối với cá rồng. Huyết long phù hợp với độ pH thấp hơn so với kim long và độ pH 6.5 là lý tưởng.

Làm thế nào để phân biệt cá đực và cá cái?
Không có cách nào để xác định giới tính cá rồng trưởng thành một cách chắc chắn, thậm chí với cả các trang trại có nhiều kinh nghiệm (chỉ chính xác từ 70-80%). Thông thường, cá rồng đực có đầu to hơn. Thêm nữa, 90% cá rồng đực ấp trứng trong miệng. Chúng tôi đang làm việc cùng với một cơ quan nội địa trong việc triển khai kỹ thuật xác định giới tính thông qua DNA test. Các mẫu DNA được lấy từ vảy và vây.

Ông có lời khuyên nào về các vấn đề nuôi dưỡng cá rồng thông thường như cắn đuôi, vênh mang, môi trề và xệ mắt?
Đôi khi, cá tự cắn đuôi vì đuôi nhiễm giun ký sinh. Bạn cần dùng thuốc cực mạnh để điều trị tật cắn đuôi nhưng trong những trường hợp như vậy thì không cần.

Việc cắt và mài mang bằng giấy nhám mịn có thể điều trị bệnh vênh mang. Nếu phần bị vênh là màng mềm thì có đến 90% cơ hội thành công. Tật vênh mang có khả năng do nước chứa quá nhiều can-xi.

Tật môi trề thường do bẩm sinh. Ngày nay, tỷ lệ cá bị môi trề tương tự như những năm 1980 và điều này chắc chắn không liên quan đến việc lai cận huyết.

Không có bằng chứng chắc chắn nào về nguyên nhân gây ra tật xệ mắt nhưng nó có thể liên quan đến thói quen quan sát môi trường xung quanh của cá rồng. Bạn có thể chữa tật xệ mắt bằng cách nuôi cá trong hồ rộng hay thả ao nếu cá bị quá nặng.

Giống cá rồng danh tiếng Pahang Gold là gì?
Đây là từ thường dùng để gọi giống kim long quá bối nền vàng. Trên thực tế, tôi không nghĩ rằng các sông và hồ ở bang Pahang có cá rồng. Những con cá rồng gọi là Pahang Gold thường có đầu tròn. Mới đây, kim long quá bối nền xanh còn được ưa chuộng nhưng hiện nay nhu cầu về kim long quá bối nền vàng đang tăng mạnh.

Xin cảm ơn ông đã bỏ thời giờ quý báu để trả lời các câu hỏi của chúng tôi.