Cá gai lưng không có khiếu lãnh đạo bẩm sinh

Cá gai lưng không có khiếu lãnh đạo bẩm sinh
www.practicalfishkeeping.co.uk



Nếu bạn đã từng tham dự các lớp huấn luyện kỹ năng đồng đội (team building), bạn sẽ thấy trong một nhóm luôn có những người lãnh đạo và những thành viên thường. Những người lãnh đạo nắm vai trò tiên phong và những thành viên hưởng ứng theo. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới phát hiện rằng ở các nhóm cá gai lưng (stickleback), những thành viên thường cũng có vai trò quan trọng như lãnh đạo đối với các hoạt động của nhóm.

Các nhà khoa học thuộc Đại học Cambridge nuôi những cặp cá gai lưng (Gasterosteus aculeatus) trong hồ và quan sát hoạt động của chúng để ghi nhận xu hướng của mỗi cá thể khi phải đối mặt với những tình huống “nguy hiểm” mỗi khi rời khỏi bụi cây để kiếm thức ăn. Những cá thể có khuynh hướng rời nơi ẩn nấp mạnh mẽ nhất được xem như là “lãnh đạo”.

Cá dạn được ghép cặp ngẫu nhiên với cá nhát và hoạt động của chúng được ghi nhận. Các nhà khoa học phát hiện rằng khi hai con cá không nhìn thấy nhau thì hành vi của chúng không có gì khác biệt, tuy nhiên, khi chúng nhìn thấy nhau, cả lãnh đạo lẫn thành viên thường đều trở nên dạn dĩ và đi xa khỏi nơi trú ẩn gấp 2 lần rưỡi so với trường hợp bình thường.

Một trong số bí quyết, theo Andrea Manica “nếu một cá thể nhút nhát được ghép chung với một cá thể dạn dĩ, con sau sẽ “khuyến khích” con trước trở thành một thành viên rất trung thành. Bằng ngược lại, một cá thể cực kỳ nhút nhát sẽ khiến con cá dạn dĩ mất đi phong cách lãnh đạo, mà nó vốn trở nên mạnh mẽ hơn nhiều nếu được ghép chung với con cá ít nhút nhát hơn”.

Như mọi người vẫn thấy khi quan sát một cặp đôi, một người thì ồn ào và quyết đoán còn người kia thì lặng lẽ và nhường nhịn, nghiên cứu này chỉ ra rằng vị trí lãnh đạo là tổng hợp của những khác biệt về tính cách. Cá thể dạn dĩ trở thành lãnh đạo nhờ xu hướng rời nơi trú ẩn một cách mạnh mẽ nhưng cũng vì thế mà chúng ít cảm nhận được hoạt động của những bạn đồng hành. Trái lại, những cá thể nhút nhát có xu hướng bị ảnh hưởng bởi hành vi của bạn đồng hành và trở thành thành viên thường.

“Nghiên cứu của chúng tôi chứng tỏ rằng quá trình mà lãnh đạo và thành viên kết hợp với nhau là một quá trình động (dynamic process)” Andrea Manica ở Đại học Cambridge nói “các cả thể không sinh ra với vị trí lãnh đạo hay thành viên một cách bẩm sinh, nhưng vai trò của chúng trong một cặp – và trong nhóm, theo chúng ta suy đoán – là kết quả của sự phản hồi mang tính xã hội nơi mà mỗi cá thể đều đóng một vai trò nhất định”.

Nhóm nghiên cứu bổ sung rằng thay vì chỉ tập trung vào việc phát triển các kỹ năng lãnh đạo, mọi người tốt nhất nên học hỏi từ cá gai lưng và tập trung cả vào những kỹ năng hưởng ứng nữa!