Cây độc nhất thế giới được phát hiện lẫn trong vườn hoa công viên Conway

Cây độc nhất thế giới được phát hiện lẫn trong vườn hoa công viên Conway
Andrew Forgrave - North Wales Live


Cây thầu dầu (Caster oil plant) Ricinus communis, có thể là loài cây cảnh hấp dẫn. Tuy nhiên, nó phải được xử lý thận trọng, nhất là khi trổ hạt (Ảnh: Getty Images/iStockphoto)

Một phụ nữ ở Conway tham quan vườn hoa công viên và làm một cuộc tái kiểm tra khi cô thấy một cây trong đó. Chiếm vị trí nổi bật là loài cây bụi độc nhất thế giới, mà khi nó trổ hạt, chứa một chất độc mạnh gấp 6,000 lần cyanide.

Đầu tuần này, nhân viên lễ tân Hội đồng Conwy dọn dẹp vườn hoa ở công viên Queen Gardens, Colwyn Bay. Trong số các loài hoa và cây bụi có cả Ricinnus communis, thường được biết dưới tên Castor oil plant [cây thầu dầu], vốn được Sách kỷ lục Guinness coi là [loài cây] độc nhất thế giới.

Lo ngại rằng bụi cây có thể nguy hiểm với trẻ em và chó, chồng của người phát hiện bụi cây liên hệ kênh North Wales Live gợi ý rằng người ta nên loại bỏ hay lắp đặt bảng cảnh báo. Anh nói “Có một cây khiến vợ tôi chú ý, nó trông rất hấp dẫn, vì vậy cô hỏi người làm vườn xem đó là cây gì”.

“Người ta nói với cô ấy rằng cây đó được gọi là ricinnus và cô kiểm tra bằng app nhận dạng trên điện thoại của mình. Cô gửi cái tên cho tôi - Ricinnus communis. Tôi không thích cái tên ricinnus cho lắm và tôi tra Google xem có gì liên quan đến ricin không, vì tôi biết đó là một chất độc. Cây rất đẹp nhưng tôi không chắc nó có phải là lựa chọn phù hợp nhất cho công viên hay không”.

Mọi bộ phận của cây thầu dầu đều rất độc với người và chó, và thậm chí một lượng nhỏ có thể gây tử vong nếu không có sự can thiệp y tế. Cây phải luôn được tiếp xúc bằng găng tay, nhưng việc ăn hạt và nang hạt mới là nguy hiểm nhất.

Chúng chứa hàm lượng ricin cao, một chất cấm vốn được xem là vũ khí hóa sinh. Chỉ một ounce hạt có thể gây chết người [1].

Trên thực tế, ngộ độc thầu dầu ngày càng trở nên hiếm bởi sự tiến bộ của y học hiện đại. Các vụ nhiễm độc thường xảy ra ở những quốc gia nơi hạt được thu hoạch cho các mục đích y học và công nghiệp, nhưng nạn nhân hầu hết đều phục hồi sau khi điều trị tại bệnh viện.

Bệnh viện Sri Lanka ghi nhận các ca nhiễm độc của trẻ em từ 1984 đến 2001 bao gồm 46 vụ liên quan đến thầu dầu (Ricinnus), không có trường hợp nghiêm trọng nào. Trong hai triệu ca nhiễm độc thực vật được báo cáo ở Mỹ từ 1983 đến 2009, bao gồm 49 vụ tử vong, chỉ có một trường hợp nghiêm trọng liên quan đến thầu dầu.

Về khía cạnh cộng đồng, chúng ta có đang trở nên phòng vệ quá mức cần thiết? Hãy để lại ý kiến của bạn bên dưới [2].

Ở châu Âu, loài cây nhiệt đới này được một số người làm vườn sử dụng để bổ sung mảng lá tím-đỏ nhằm tạo ranh giới kiểu-rừng rậm. Các nhà chức trách địa phương, chẳng hạn Bradford, được biết từng sử dụng chúng trong các vườn hoa công viên.

Hội đồng Conwy nói rằng họ sẽ đặt bảng cảnh báo tại những cụm thầu dầu mới nhất được trồng ở Colwyn Bay và những nơi khác. Người phát ngôn nói: “Chúng ta từng sử dụng cây thầu dầu (Ricinnus communis) trong vườn hoa của chúng ta nhiều năm nay và chúng cũng thường được trồng trong các vườn hoa trên toàn vương quốc Anh”.

“Như nhiều loài cây cảnh, hạt và nang hạt rất độc nếu ăn phải, và chúng tôi theo dõi để loại bỏ cây trước khi nó trổ hạt”. Theo Hội Làm Vườn Hoàng Gia (Royal Horticultural Society), những cây và hoa cảnh khác, chẳng hạn yews, bluebells and delphinium cũng độc hại nếu ăn phải [3] – thậm chí cả hoa thủy tiên (daffodils) nữa.

Ghi chú

[1] Các bộ phận của cây thầu dầu (rễ, lá và hạt) là vị thuốc được sử dụng trong đông y, bên cạnh những lợi ích về mặt y học, độc tính của chúng đã được nhận biết từ lâu. Hạt chỉ sử dụng để đắp ngoài, dầu ép từ hạt có thể uống với liều lượng nhất định để chữa bệnh, chất độc ricin bị phân hủy ở nhiệt độ cao nên có nơi đem phơi hạt rồi hấp chín cho heo ăn, hay thậm chí xào nấu để người ăn (Vị thuốc từ cây thầu dầu).

[2] Cái tựa đề “cây độc nhất thế giới” chỉ nhằm mục đích gây sự chú ý với độc giả mà thôi. Mặc dù ricin là chất kịch độc, với liều gây tử vong là 22 microgram hay 5-20 hạt tươi, mỗi hạt chỉ chứa một lượng cực nhỏ, khoảng từ 1 đến 4 microgram, ngộ độc là điều hiếm khi xảy ra (Ricin). Trên thực tế, có nhiều loại cây độc xung quanh chúng ta, nhất là cây cảnh và con nít, với thói quen thứ gì cũng bỏ vào miệng, là nhóm chịu nguy cơ cao nhất (Hàng loạt cây cảnh chứa chất độc chết người).

[3] Yew là cây thanh tùng; bluebell Hyacinthoides non-scripta thuộc họ măng tây Asparagaceae, khác với họ hoa chuông Campanulaceae (bellflower) mà Dalat Hasfarm đăng bán; delphinium là cây thúy tước, vốn rất đa dạng.