Một loại virus ở cá vàng không thể phát hiện

Một loại virus không thể phát hiện
Tác giả Matt Clarke nguồn PracticalFishKeeping


Bệnh GHV ở cá vàng tương tự như bệnh KHV ở cá chép.

Các nhà khoa học cảnh báo về sự xuất hiện của một loại bệnh siêu vi không thể phát hiện được ở cá vàng*. Bệnh GHV (Goldfish Herpes Virus) hay còn gọi là CyHV-2 (Cyprinid Herpes Virus 2) đang phát tán mạnh ở Mỹ và dường như không thể phát hiện được.

Tuần trước, các nhà khoa học Keith Way, Kevin Denham và Keith Jeffrey thuộc CEFAS**công bố phát hiện của họ tại hội nghị OATA*** lần 3.

Họ phát biểu rằng CEFAS ghi nhận nhiều đợt bùng phát của GHV vào những năm 2004, 2005 và tin rằng chỉ có một số ít người lưu tâm đến sự tồn tại của loại bệnh này:

"Vào các năm 2004 và 2005, CEFAS ghi nhận nhiều đợt bùng phát GHV ở Anh. Bệnh lây nhiễm khắp các trung tâm cá cảnh, tiệm bán cá và hồ cá tư nhân.”

“Các nghiên cứu ở Mỹ gần đây chỉ ra rằng CyHV-2 lan rộng khắp nước Mỹ và dường như là loại bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng của cá vàng trên toàn thế giới nhưng lại rất khó phát hiện.”

KHV của cá vàng
CyHV-2 là loại bệnh của cá vàng trong khi KHV (Koi Herpes Virus hay CyHV-3) là loại bệnh của cá chép.

Cả hai loại bệnh đều thuộc về họ virus Herpesviridae và có khả năng lây nhiễm cao.

Tương tự như KHV, bệnh GHV chỉ xuất hiện triệu chứng ở một tầm nhiệt độ nhất định, thường là khi nhiệt độ cao.

Siêu vi có thể lây nhiễm cho tất cả các dòng cá vàng Carassius auratus, nhưng chưa rõ bệnh có khả năng lây nhiễm cho cá diếc Carassius carassius hay không.

GHV được ghi nhận lần đầu tiên ở Nhật Bản vào năm 1995 sau những đợt bùng phát bệnh vào các năm 1992 và 1993, khi đó nó được biết dưới tên HVHN (Herpesviral Haematopoietic Necrosis Virus).

Sau đó, virus được đặt tên lại là CyHV-2 và được phát hiện ở Mỹ, Đài Loan, Úc và Anh.

Triệu chứng
Cá bị nhiễm bệnh có triệu chứng lờ đờ, bỏ ăn, nắp mang nhợt nhạt và loang lổ. Một số cá thể có thể xuất hiện những mụn rộp nhỏ màu trắng trên da.

Về nội tạng, thận và lá lách có thể trở nên nhợt nhạt và phù nề, lá lách có thể xuất hiện những cục và hạt nhỏ.

Tương tự như hầu hết các loại bệnh khác ở cá, những triệu chứng có thể khác nhau tuỳ vào mỗi đợt bùng phát và kéo theo những loại bệnh thứ phát như nhiễm khuẩn, nấm và ký sinh.

Như ở KHV, việc phát hiện sự tồn tại của GHV làm nảy sinh một số vấn đề cần cân nhắc.

Theo các nhà khoa học: “Hiện vẫn chưa có công cụ chuẩn đoán hữu hiệu nào. Việc chuẩn đoán phải dựa vào một số kỹ thuật. Phương pháp chuẩn phân lập virus bằng cách nuôi cấy tế bào là cách thường được sử dụng nhưng không thể dùng để phát hiện GHV.”

"Phương pháp khác có độ tin cậy cao hơn đối với loại virus này là kết hợp PCR (Polymerase Chain Reaction), kỹ thuật mô và kính hiển vi điện tử. CEFAS hiện đang nghiên cứu, theo dõi và thí nghiệm về loại bệnh này.”

Giống như KHV, cá vàng hồi phục sau khi mắc bệnh này có thể tiếp tục mang vi khuẩn và lây bệnh cho cá khác.

Hiện vẫn chưa có cách để đề phòng và điều trị bệnh này.

Ghi chú (VNRD)
* Cá vàng (golfish) là những giống cá ba đuôi khác nhau như Hạc Đỉnh Hồng, Bao Nhãn, Ranchu… Cần phân biệt cá vàng với cá chép (carp) và cá chép vàng (Koi, gold carp).
** CEFAS = Centre for Environment, Fisheries and Aquaculture Science
*** OATA = Ornamental Aquatic Trade Association