Bắt cá lia thia tại Rạch Gòi Hậu Giang

Lúc nhỏ, thỉnh thoảng tôi có đọc mấy truyện trẻ em về việc bắt cá lia thia ở quê nhưng chưa biết mặt mũi con cá lia thia ra sao chỉ đoán là nó giống con cá Xiêm theo như những người biết con cá lia thia. Sau này khi tìm tài liệu nước ngoài chỉ thấy đề cập tới cá lia thia hoang của Thái Lan . Trong các loại lia thia hoang tại Thái Lan có 3 loại đá được là Betta splendens, Betta imbellis, và Betta smaragdina . Những con imbellis trong hình chụp rất đẹp với các đốm xanh và viền đuôi đỏ chót .

Nguồn http://hem.passagen.se/stefanris/ok/BETTAS/bettas.html

Ngoài ra gần đây, trên thị trường cá lia thia cảnh có tung ra loại cá có ánh kim loại và mặt nạ là những con được lai giữa cá Xiêm với cá imbellis hoặc smaragdina ra. Vài năm về trước các thông tin về cá lia thia hoang tại Vietnam hầu như không có . Tôi cứ thắc mắc những con lia thia nước mình là loại nào . Về sau, khi lên diễn đàn của Đại Học Cần Thơ tình cờ thấy bài của bác Hai Lúa về cá lia thia và có hình 1 đôi cá chụp tại An Giang . Hình khá mờ nhưng cũng có thể thấy rằng 2 con cá đó có mang màu xanh . Qua đó có thể đóan là chúng có thể là loại Betta imbellis . Sau này còn có thêm anh Vnreddevil viết các loạt bài săn cá lia thia tại Sóc Trăng, Củ Chi, Đồng Tháp, mới biết được ngoài lọai mang xanh, Vietnam còn có loại mang đỏ Betta splendens [Betta siamorientalis]. Chuyến đi này tôi muốn đích thân sưu tầm những con cá mang xanh của Vietnam xem chúng trông ra sao, và muốn lai thử chúng với cá Xiêm xem có tạo ra được con Mask hoặc Metallic nào không ?
Muốn thực hiện được ước muốn này, tôi phải nhờ tới anh Vnreddevil là người đã từng lăn lộn nhiều nơi để sưu tầm cá . Ban đầu chúng tôi tính đi Đồng Nai vì đây là chỗ mới anh VNRD cũng chưa đi nên tính đi cho biết, nhưng sau vì tôi muốn kiếm loại mang xanh nên quyết định đi xuống Hậu Giang vì nơi đây nằm trong vùng phân bố của cá mang xanh . Để xuống đây, anh Vnreddevil rủ thêm Koshi cũng là 1 thành viên trên diễn đàn DHCT . Koshi cũng đăng 1 tin nhắn trên diễn đàn rủ mọi người ai rãnh thì tham gia vào ngày chủ nhật 18 tháng 3 nhưng tiếc rằng không ai khác tham gia .
Bọn tôi bắt đầu đi từ Cần Thơ tới Rạch Gòi thuộc huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang . Ven đường có mấy hồ rau muống mọc những cây hoa súng hồng rất rực rỡ . Tới Hậu Giang, Koshi tìm gặp 1 người bạn tên Tuấn Anh sống tại đây, nhờ dắt ra con mương có cá lia thia mà trước đây cả hai cùng bắt . Koshi rất chu đáo đem theo mấy cái quần tây cũ để lội xuống mương . Không có mấy cái quần này thì chân sẽ bị cỏ cứa nát .







Chiến lợi phẩm

Con mương sâu khỏang nửa mét . Nơi đây chỉ bắt được vài con lia thia nhỏ con . Cá bã trầu rất nhiều, hầu như để rổ xuống xúc lên là có bã trầu . Thỉnh thỏang gặp vài con sặc bướm hoặc con rạm . Sau 1 hồi lung sục, Tuấn Anh bảo cả nhóm đi tới 1 địa điểm trong sâu hơn phải đi bằng Honda qua nhiều cầu nhỏ yếu ớt làm tạm bợ phải xuống xe đi bộ mới qua được vì sợ cầu sập . Vào trong sâu, hỏi thăm các người dân dọc đường về nơi bắt cá, ai cũng la lên là giờ này đã hết cá lia thia rồi . Chúng tôi vẫn kiên trì thăm hỏi tiếp cho đến khi vào 1 nhà dân có vài thiếu niên khỏang 13-14 thì các em này biết chỗ hớt cá, tuy nhiên các em nghĩ là mùa này không có mưa nên không có cá . Chúng tôi nhờ các em cứ việc dẫn đi . Các em hỏi anh dám lội sông không ? Tôi không ngần ngại trả lời là dám . Đi len lỏi qua các bờ ruộng khô một lát thì tới bờ rạch, tại đây, bắt buộc mọi người phải lội sang mới tới được cái lung có cá lia thia . Nhìn dòng nước đục ngầu ban đầu tôi cũng hơi ngại nhưng đã đi bắt cá chẳng lẽ vì cái rạch rộng có 20m mà quay về . Qua khỏi rạch khỏang hơn chục thước là tới cái lung . Cái lung này còn gọi là đìa ông Năm Xưa . Tại đây cuộc lội sình bắt đầu . Việc lội sình không phải dễ. Các em dẫn đường đi thoăn thoắt còn bọn tui bì bỏm, té chỏng gọng . Cuối cùng tìm giải pháp đỡ mệt nhất là bò lên các đám cù nèo, lục bình . Tại đây, chúng tôi phó thác việc xúc cá cho các chuyên viên trẻ tuổi này vì đã hết xí quách . Các em rất thành thạo, cứ vài phút là la lên có 1 con cá vô rổ . Cá chỗ này lớn con hơn ở con mương hồi sáng . Sau khỏang ½ tiếng là chúng tôi có khoảng hơn 20 con cá lia thia . Ngoài ra còn có thêm 2 con cá chành dục mà anh Vnreddevil đang muốn sưu tầm . Đến đây, cả đoàn mệt bở hơi tai nên chúng tôi quyết định trở vào . Sau khi qua tới bờ sông, vạch áo lên trên người có hàng chục con vắt bắm vào hút máu . Lấy tay giựt ra, máu chảy ròng ròng làm cho mấy người dân tại đây tỏ ra thương hại . Các em nhỏ chỉ bị vài con ở chân . Hóa ra những lúc bò lên đám lục bình, những con vắt tung người vô mình để hút máu, còn các em nhỏ do chỉ đi trên sình nên không bị vắt bám người .



Trở về Thành Phố, may mắn cá chỉ chết vài con. Vài ngày sau không biết có phải do nước sông hay không mà 2 bên đùi nổi những mụt nhỏ li ti cả vạt .

Qua chuyến đi này, tôi thấy cá lia thia tuy chưa bị tuyệt chủng nhưng do các ruộng đồng đều bị nhiễm thuốc trừ sâu, cá lia thia không còn ở các ruộng lúa nữa mà chỉ tồn tại ở các ruộng hoang, rạch nhỏ . Ngay cả dân địa phương cũng không biết là quanh mình có hiện diện của cá lia thia . Và cũng nhờ chuyến đi này, tôi mới biết, muốn kiếm cá lia thia tại 1 vùng nào đó bắt buộc bạn phải có thổ địa dẫn đi . Trước đây, tôi cứ nghĩ cứ đi xe dọc đường thấy chỗ nào có ruộng hay mương nước là nhảy xuống vớt . Thực tế cho thấy chỉ có 1 số mương, ruộng hoang có cá mà chỉ có các em nhỏ sống tại đây mới biết . Các nơi này thường nằm trong sâu, cách xa đường lộ .
Trước khi kết thúc, tôi cũng xin gởi lời chân thành cám ơn tới những người bạn tốt Vnreddevil, Koshi, Tuấn Anh, anh rể tôi và 2 em nhỏ địa phương đã giúp cho chuyến đi hớt cá thành hiện thực .

 

công nhận mấy bác niềm đam mê betta mãnh liệt thiệt, đi tận những miền quê xa xôi để vớt cá thì những người đam mê thưc sự mới làm được, khâm phục, ( đúng là ở đời có nhiều thứ không phải là cứ có tiền là mua đươc).