Chiến kê đích thực có té ra gà rót? (Old Family)

Chiến kê đích thực có té ra gà rót?
Old Family (The Feathered Warrior, reprint 12/1982) - Gamefowl Breeds History facebook group

Tôi để ý thấy có tác giả trong số ra gần đây của một tạp chí gà chọi cho rằng không có dòng gà nào đá 100 con mà chẳng té ra vài con bỏ cuộc, chạy hoặc tỏ ra kém gan lỳ. Ông cũng nói rằng những nhà lai tạo vốn bán gà sẽ không tham gia giải luân lưu (tournament) “vì họ sợ sẽ trưng ra một hay hai con gà chạy và điều đó có thể ảnh hưởng đến việc làm ăn của mình”. Từ đây, có thể suy ra rằng hầu hết các nhà lai tạo thương mại đều không thể tin tưởng vào một tá gà của mình, kể cả trong chính tay họ. Dẫu việc này có thể đúng với một số nhà lai tạo, vẫn có một số người tham gia giải luân lưu và đá dòng gà của chính mình trong nhiều năm trời mà không té ra con gà chạy nào từ họ. Nếu thực sự có những nhà lai tạo vốn không thể tin tưởng vào một tá gà của chính mình, thì họ tốt hơn nên từ bỏ việc bán gà hay tìm kiếm một dòng mới. Tuy nhiên, tôi không tin có nhiều nhà lai tạo loại này bởi hầu như bất kỳ nhà lai tạo lão thành nào thuộc loại này đều có thể kiếm được một dòng vốn cho ra các CHIẾN KÊ gan lỳ. Một trống mạnh khỏe, được chăn thả-tốt (well-walked) mà không chịu bám trụ và kết thúc MỘT trận là gà rót (dunghill), một kẻ bỏ cuộc và không gan lỳ; và các anh em của nó cũng là đồ gà rót; không ai có thể khiến tôi tin tưởng khác đi. Dĩ nhiên, cần châm chước cho một trống bị dính cựa đầu (brain blow) hay bị đá vào điểm trọng yếu khác vốn tạm thời khiến nó chao đảo. Việc này có thể xảy ra với một trống nhưng tôi không chấp nhận nó xảy ra quá thường xuyên. Khi nhiều hơn một con bỏ chạy trong chính tay của nhà lai tạo, thì đó là lúc để nhà lai tạo điều tra nguyên nhân.

Tác giả của bài viết được trích dẫn nói “Bạn có thể giải thích nó (việc bỏ chạy) bằng một cách--tất cả chúng đều đến từ cùng nguồn, một kết hợp của gà rừng vốn không thật gan lỳ”. Từ đây chúng ta suy ra, tôi đoán, rằng khi một trong những chiến kê của chúng ta bỏ chạy thì chúng ta đơn giản có thể chối bỏ vấn đề với ý nghĩ rằng ông tổ thứ 557 của nó là một con gà rừng và không thật gan lỳ. Hãy bỏ suy nghĩ đó đi! Dĩ nhiên là mọi con gà đều lại tổ dưới nhiều hình thức khác nhau, nhưng hoàn toàn có thể đặt cược rằng chúng không trở lại gà rừng gốc vào ngày nay. Quá nhiều thế hệ gà chọi đã xen vào.

Có những dòng gà chọi cách đây một phần tư thế kỷ (và cũng có một số vào ngày nay, nhưng không quá nhiều) vốn được đá theo kiểu đối đầu Welsh, khi mà con thắng trận phải đá từ ba đến bốn trận một ngày hay đêm, trong trường hợp khả dĩ. Chiến kê đá kiểu đối đầu này phải tuyệt đối gan lỳ, và chúng như vậy thật; không phải thỉnh thoảng một con, mà một số nhà lai tạo không bao giờ trưng ra con gà chạy nào. Lúc đá xong, chúng thường mất sạch dáng vẻ của một chiến kê, nhưng con thắng trận luôn sẵn sàng đá tiếp. Tuy nhiên, ngày nay chúng ta được bảo rằng không bao giờ có bất kỳ dòng gà chọi gan lỳ tuyệt đối nào; rằng một trong số rất nhiều con sẽ chạy và nếu chúng làm vậy thì cũng ổn, và được chấp nhận.

Tác giả đang nói đó đi xa hơn và thách bất kỳ nhà quảng cáo nào chứng tỏ rằng anh ta đã từng bán 100 trống mà không có lời phàn nàn nào về sự gan lỳ. Việc này, tuy nhiên, lại là một “con ngựa màu khác”. Nhiều khả năng chẳng bao giờ có một dòng mà bạn có thể bán cả 100 con cho các cậu Tom, Dick và Harry với bất kỳ mức độ chắc chắn nào rằng tất cả chúng đều thể hiện sự gan lỳ. Một số người sẽ khiến vòi nước (brass cock) cũng phải bỏ chạy nếu họ có cơ hội. Và có những người khác sẽ tuyên bố rằng chúng bỏ chạy vì kém cỏi đơn thuần.

Để minh họa: Ba năm trước tôi để người bạn lấy một trống vốn đã được nhốt vào chuồng (coop) nhỏ trong gần ba tháng. Khi trống này được bắt ra, có thỏa thuận rằng nó nên được thả (walked) một thời gian trước khi đá. Nó được bắt đi vào thứ Tư và đá vào tối thứ Bảy đó. Nó đủ may mắn để chiến thắng và được đá vào mỗi thứ Bảy trong năm tuần liền. Rồi nó quá yếu để đá tiếp và bị loại. Không lâu sau việc này tôi tình cờ ghé khu vực lân cận chỗ trống này đang ở và một người bạn khác đồng ý bắt nó cho tôi. Tôi hỏi thăm xem nó có bị đá tang nặng và được biết rằng nó phải bị như vậy vì nó chỉ còn khoảng 3 pound [1.36kg]. Nó vốn đá ở chạng 5.6 [2.44kg]. Khỏi cần phải nói, tôi đã không bắt nó về, vì tôi nghĩ nó không bao giờ hồi phục được. Nó chết trên sân mùa đó. Nếu trống này bỏ chạy thì hàng của tôi sẽ bị lên án bởi những người vốn biết nó xuất phát từ đâu. Tôi không thể đảm bảo chiến kê hay nhất có thể sống sót sau khi nó qua tay của một người lạ.

Tôi hết sức thừa nhận rằng loại gà vốn sẽ đá nhiều trận một đêm trong kiểu đối đầu Welsh hay vốn sẽ thể hiện sự gan lỳ và đá chết bỏ sau nhiều ngày thử nghiệm, là của hiếm ngày nay; nhưng hiện vẫn có vài dòng vốn có thể tin tưởng để đá trong kiểu đối đầu Welsh. Cá nhân tôi không quan tâm đến việc đập tơi tả một trống trong hai hay ba ngày để kiểm chứng sự gan lỳ của nó. Nhưng tôi THÍCH thấy chúng thể hiện sự gan lỳ dưới bất kỳ và trong mọi hoàn cảnh vào ngày hôm sau khi chúng đá. Khi trống ngồi lỳ trong chuồng và líu lo như gà mái vào ngày hôm sau trận đấu thì nhà lai tạo nên bắt đầu tìm kiếm một dòng mới. Gà của ông đang tiến một cách nguy hiểm đến gần chỗ mà chúng sẽ bỏ chạy khi thi đấu.

Chỉ có MỘT cách chắc chắn để trở về loại chiến kê siêu-đẳng ngày xưa và đó là lấy một trống và một mái từ ai đó mà bạn có lý do để tin là sở hữu chiến kê ĐÍCH THỰC. Cản cặp này với nhau và cho các trống tơ một bài thử thật trung thực; đá tất cả khi chúng đủ già dặn và năm sau đá chúng lần nữa như trống mùa. Bắt con vốn đâm bị đâm nặng trong trận và chùi sạch nó cùng với trống khác bằng mẩu thuốc lá khi bạn về đến nhà. Bạn có thể làm như vậy với nhiều con, nếu muốn, và nếu chúng đều chứng tỏ là tốt thì bạn đang thiết lập một dòng chất lượng. Cản trống già với các mái con của nó và một trống con kích cỡ phù hợp với mái già. Việc này sẽ giúp bạn duy trì trong nhiều năm trời. Rồi bạn có thể lai dòng theo cách thức bài bản hay kiếm một trống khác từ nhà lai tạo gốc của dòng gà của bạn và cản nó với một số một số mái chị em ruột trong bầy của chính bạn. Mỗi lần bạn lập một sân mới, cho dù bạn tự cản tất cả con giống, hãy thử với vài trống như bạn đã lai tạo năm đầu. Nếu chúng vượt qua bài kiểm tra này, thì bạn sẽ không có BẤT KỲ CON NÀO BỎ CHẠY trong một trận, trừ phi chúng bị bệnh hay khác đi, bị xuống độ lúc đá.

Tôi có một dòng mà từ đó, cả hơn trăm con được đá mà không té ra con gà chạy nào, và chúng được thả trước mặt hàng trăm người chứ không phải trong “các sới kín”. Thực ra, tôi không bao giờ nghĩ có gì đặc biệt khi đá đối đầu bằng chính gà mình mà không con nào chạy. Bất kỳ chiến kê nào ĐỀU phải đá và không bỏ chạy, nếu trong tình trạng sức khỏe tốt.

Nếu con giống của bạn gan lỳ và bạn cản chúng ở nơi không có cơ hội nhiễm máu rót thì bạn sẽ thu được các chiến kê vốn không chạy--tất cả chúng. Tuyệt đối không có khả năng nào mà mười một con gan lỳ và một con gà rót trong một tá gà được nuôi, nếu tất cả chúng đều được chăn thả tốt và trong tình trạng thể chất tương đương khi đá. Nói cách khác, trống và mái chọi thuần túy sẽ KHÔNG té ra gà rót nếu được cản với nhau một cách cẩn thận.

Có thể có những trường hợp khi bạn chắc chắn rằng chiến kê giỏi té ra gà rót, nhưng nếu một cuộc điều tra cặn kẽ được tiến hành thì có lẽ phát hiện ra rằng “có một lý do”. Đôi khi bên này hoặc bên kia chứa máu rót (cold blood), mà chủ nhân không biết, và vào những lúc khác, gà mái có thể bị đạp ở góc sân sau bởi một trống rót hăng máu. Cả hai đều mang lại hậu quả như nhau.


=======================


Ghi chú

*Old Family là tác giả cuốn Cocking Science (The Feathered Warrior, 1939).

*Theo Arch Ruport (The Art of Cockfighting, 1949) “Kiểu đá đối đầu Welsh (Welsh main) bao gồm mười sáu đội. Mỗi đội mang một trống, và tất cả đều cùng một chạng. Các mảnh giấy đánh số từ 1 đến 16 được bỏ vào nón, và mỗi đội rút một. Trong vòng đầu Số 1 đụng Số 2, Số 3 đụng Số 4, và cứ vậy. Sẽ có tám người chiến thắng trong vòng đầu, và tám người này rút thăm cho vòng hai. Bốn người chiến thắng vòng này lại rút thăm và trận đấu tiếp tục, để chỉ còn hai người chiến thắng. Hai người sau cùng này đá trận chung kết (vòng bốn), và người chiến thắng trận này giành được giải thưởng.

Nhiều năm trôi qua, kiểu đá đối đầu Welsh là một trong những hình thức thể thao phổ biến nhất ở Anh. Tuy nhiên, ảnh hưởng của nhiều tổ chức xã hội dẫn tới việc thông qua luật cấm-chọi gà, và thể loại thi đấu này đương nhiên ít nhiều bị mai một”.

*Theo R. A. McIntyre (The Game Fowl: Its Origin And History, 1906) “Không phương pháp thử trống nào ở cấp độ bằng với kiểu đối đầu Welsh; trong việc kiểm tra từng phẩm chất ở một chiến kê”.