Cá thòi lòi (mudskipper) là biểu tượng của vùng nước lợ. Mọi thứ liên quan đến nó đều mang tính chuyển tiếp, từ địa bàn phân bố giữa vùng nước mặn và nước ngọt, cho đến khả năng hoạt động cả dưới nước lẫn trên cạn. Thiết lập hồ cảnh nước lợ Stephen G. Noble – FAMA 6/07 Nước lợ chủ yếu là môi trường ở các vùng hạ lưu, cửa sông và những con sông. Thủy triều lên xuống, mưa mùa, tuyết tan và hạn hán ảnh hưởng đáng kể lên độ mặn và nồng độ ô-xy hòa tan của môi trường đầy biến động này. Môi trường nước lợ giàu dưỡng chất vừa đóng vai trò nơi cư ngụ lẫn vùng trung chuyển cho vô số quần thể động và thực vật khác nhau. Nước lợ là vùng chuyển tiếp giữa nước ngọt và nước mặn. Để so sánh, nước lợ có tỷ trọng (specific gravity) từ 1.001 đến 1.019, trong khi hầu hết hồ cảnh biển có tỷ trọng từ 1.020 đến 1.024. Thú chơi chưa được khám phá Môi trường nước lợ có lẽ ít được mô phỏng nhất mặc dù đấy là sinh cảnh rất thú vị. Thật không may, hồ cảnh nước lợ nằm bên lề của thú chơi và dường như bị hiểu sai lẫn hiếm người theo đuổi. Tuy nhiên, đó là cách thức tuyệt vời để tìm hiểu và thưởng thức nhiều loài cá vốn phân bố ở các vùng hạ lưu và cửa sông. Vài ví dụ tiêu biểu về các loài cá cảnh nước lợ bao gồm cá nóc số tám (8 puffer) Tetraodon biocellatus, cá pháo thủ (archerfish) Toxotes jaculatrix, cá bống mắt tre (bumblebee goby) Brachygobius doriae và những loài cá khác. Chúng cũng là bước chuyển tiếp đối với những người chơi hồ cảnh nước ngọt mong muốn bước vào thế giới kỳ thú của hồ cảnh biển. Thách thức chính với những ai mong muốn thiết lập hồ cảnh nước lợ là tìm kiếm nguồn thông tin đáng tin cậy và sự trợ giúp từ các chuyên gia. Những người sống gần các thủy cung công cộng thực sự rất may mắn. Tôi đã viếng thăm nhiều thủy cung công cộng và các viện hải dương học, và phát hiện một số hồ trưng bày cá cảnh nước lợ, bao gồm các hồ thủy triều, mô hình cửa sông và vùng hạ lưu. Không là ngoại lệ, nhân viên tại các thủy cung công cộng và viện hải dương học luôn mong muốn chia sẻ kinh nghiệm của mình. Nên nhớ rằng họ rất bận rộn, vì vậy hãy viếng thăm ngoài giờ cao điểm hay hẹn gặp trước. Chuẩn bị sẵn một danh sách các câu hỏi trước khi viếng thăm, và đừng quên hỏi tên những cá nhân hay tổ chức chơi hồ cảnh nước lợ ở địa phương bạn. Một nguồn thông tin và trợ giúp tuyệt vời khác là các tiệm cá hay sinh vật cảnh chất lượng tại địa phương, nơi có các hồ cảnh nước lợ. Các công ty bán sỉ trên mạng cũng là nguồn trợ giúp tuyệt vời. Hãy rà soát những quảng cáo bán cá, cây và thiết bị trên các báo cá cảnh. Cá bống tre (bumblebee goby) rất phù hợp với hồ cảnh nước lợ, nhưng hãy đảm bảo các loài khác của bạn cũng phải thích nghi với độ lợ (brackishness) tương tự. Kế hoạch thực hiện Nhìn chung, mọi hồ kiếng hay nhựa acrylic đều có thể dùng làm hồ cảnh nước lợ. Điều mà bạn cần tuyệt đối tránh là kim loại. Loại bỏ hoàn toàn khung hồ, nắp đậy, đèn và cây sưởi bằng kim loại. Nếu bạn chưa có hồ, hãy cân nhắc mua loại hồ cảnh biển dung tích 80 lít hay hơn. Giá ban đầu có thể cao hơn nhưng lại thuận tiện về lâu dài, đặc biệt nếu sau này bạn quyết định chuyển sang chơi hồ cảnh biển. Cân nhắc giá cả trước khi mua, hãy đảm bảo bạn có nhu cầu và khả năng tài chính để mua hồ. Tính toán chi phí nền, nước biển, dụng cụ thử, thuốc khử và những dụng cụ cơ bản chẳng hạn như bộ lọc, cây sưởi và đèn. Bổ sung thêm chi phí mua cá, trang trí và phí phát sinh. Lập kế hoạch thiết lập hồ một cách cẩn thận. Đảm bảo nguồn điện của bạn được bảo vệ bằng cầu dao chống giật (GFCI). Nếu bạn mua hồ lớn, hãy đảm bảo nhà (đặc biệt là nền nhà) của bạn chịu đựng được sức nặng. Bởi vì các vệt và bông muối bốc hơi từ hồ có thể ngưng tụ trên tường, thảm và sàn nhà, bạn nên thảo luận về vị trí đặt hồ với gia đình trước khi thiết lập. Phải gắn chặt hồ vào tường để trẻ em không nghịch làm đổ chúng. Khi đám con tôi còn nhỏ, tôi dùng dây dù cột chặt hồ 220 lít vào các móc trên tường. Trong một buổi sinh nhật náo nhiệt, một vị khách cố trèo lên nắp hồ và may là được tôi phát hiện sớm. Đảm bảo rằng tất cả cá bạn chọn để nuôi trong hồ nước lợ đều thực sự thích nghi với môi trường này. Một trong những điều tuyệt vời của nước lợ đó là sự biến thiên của nồng độ muối. Cá nước lợ độc đáo ở chỗ chúng có thể thích nghi với sự biến đổi từ từ của tỷ trọng. Bạn thậm chí có thể thử nghiệm điều này. Điều thú vị nhất là một số loài cá nước lợ có thể tạm thời di chuyển vào vùng nước ngọt hay ngược lại để sinh sản. Bạn không thể đoán tỷ trọng của nước, vì vậy phải đo bằng các loại dụng cụ thích hợp như tỷ trọng kế (hydrometer) hay khúc xạ kế (refractometer). Hãy mua loại dụng cụ với thang đo ở tầm thấp của tỷ trọng (1.002) nếu bạn dự định nuôi các loài cần độ mặn thấp. Mọi dụng cụ đều có thể dùng được nếu nó bao gồm tầm tỷ trọng mà bạn cần và hiển thị chính xác trong tầm thiết kế của nó. Một số người chơi cá sẽ cho rằng khúc xạ kế, theo đó mẫu nước được quan sát qua một ống ngắm để đọc chỉ số khúc xạ, là tốt nhất. Một số người khác lại tin tưởng vào thanh tỷ trọng kế, theo đó đầu nhựa nổi bên trên dung dịch muối cho đến khi cân bằng. Một loại tỷ trọng kế khác là dụng cụ phao. Loại này rất chính xác nhưng tôi chưa thấy có sản phẩm với thang đo ở tầm thấp. Sau cùng, dẫn suất kế điện tử (electronic conductivity meter), tuy mắc tiền, nhưng cho kết quả rất chính xác mà cách sử dụng lại cực kỳ đơn giản. Bổ sung muối Một khi đã chọn xong hồ và thiết bị, đây là lúc để pha chế nước lợ. Sử dụng loại muối dùng cho hồ cảnh biển có bán ở các tiệm cá cảnh. Đừng sử dụng loại muối dùng cho hồ nước ngọt hay muối ăn. Pha chế muối biển bằng cách châm nước vào chậu nhựa trước, nhớ chừa đủ chỗ để thêm muối, tránh bị tràn. Khử clor trong nước. Rồi đặt một máy bơm để trộn đều dung dịch trong chậu, gắn kèm cây sưởi để nâng nhiệt độ nước lên bằng với nhiệt độ hồ mà bạn muốn chuyển thành hồ nước lợ. Tôi đề nghị sử dụng cây sưởi hiệu VisiTherm Stealth vào việc này. Dùng một cây sưởi điện tử để kiểm tra nhiệt độ dung dịch. Pha muối biển với nước một cách từ từ. Tôi pha muối cùng với một ít nước trong ly trước khi từ từ đổ dung dịch vào chậu. Để máy bơm trộn đều trong vài phút rồi kiểm tra tỷ trọng. Lập lại quy trình này cho đến khi bạn đạt được tỷ trọng mong muốn. Khi chuẩn bị bổ sung dung dịch này vào hồ, hãy thay 25% dung tích nước hồ, đây là thông số chuẩn mà đa số người chơi cá đều áp dụng. Rửa sạch dụng cụ đo bằng nước ngọt sau mỗi lần sử dụng và cất ly và muỗng riêng, không để trong thùng muối. Bằng không, muối sẽ vón cục vì thấm nước. Cá pháo thủ (Toxotes jaculatrix) là loài tuyệt vời cả trong hồ cảnh lẫn ngoài tự nhiên. Loài này nổi tiếng với kỹ năng “xịt nước” để bắt côn trùng. Kiểm tra Như với bất kỳ hồ cảnh nào, việc kiểm tra nước thường xuyên cũng là điều cần thiết đối với hồ nước lợ. Bởi vì nước lợ là môi trường chuyển tiếp giữa nước ngọt và nước mặn, hãy mua bộ thử nước dùng được cho cả hai loại. Bên cạnh việc đo tỷ trọng, nó còn đo được độ pH, ammonia, nitrte, nitrate, carbonate, độ cứng tổng và độ kiềm. Xin có vài lời về bộ thử, học từ Trường Đại Học “Mò Mẫm”: gần đây, tôi kiểm tra nước ở một trong những hồ đất trong nhà và thấy nồng độ ammonia rất cao. Không hề có thay đổi gì về tải sinh học (bioload) cũng như quy trình bảo trì. Nghĩ rằng có lẽ lũ trẻ vô tình làm đổ đồ ăn xuống nước, tôi quyết định phản ứng một cách logic và đúng đắn. Sau rất nhiều nỗ lực và trăn trở, cuối cùng tôi phát hiện ra rằng bộ thử mà tôi mua đã quá đát và cho thông số sai. Nhớ kiểm tra đát (expiration date) của bộ thử trước khi mua. Một số nhà sản xuất không ghi đát và bạn phải liên hệ họ để tìm hiểu. Hãy từ chối mua sản phẩm nếu họ bất hợp tác. Một ví dụ Tôi thiết lập hồ 120 lít mô phỏng một dòng suối quanh co đổ vào đầm nước, nơi giao thoa giữa nước ngọt và nước mặn. Tôi bắt đầu dự án bằng hồ thủy sinh trồng dương xỉ Java (Microsorium pteropus). Đáy nền được trải bằng cát sông dày khoảng 8 cm. Hệ thống lọc bao gồm hai hộp lọc sinh học lớn và một hộp lọc sinh học thường lấy từ bộ sơ lọc hiệu Eheim nối với một máy bơm AquaClear. Một cây sưởi 150 w duy trì nhiệt độ nước ở 26 độ C. Tôi thích để hồ mở và không dự định làm nắp, nhưng trong vòng 10 ngày, tôi phải nhanh chóng đậy hồ để tránh tia muối, hơi nước và đột biến nhiệt độ. Hồ được chuyển từ nước ngọt thành lợ trung bình trong thời gian 30 ngày bằng cách thay nước từng ít một (khoảng 25%) và thêm 1.5 muỗng ăn (tablespoon) muối mỗi ngày. Hồ nước lợ 120 lít của tác giả mô phỏng đầm nước, vùng giao thoa giữa nước mặn và nước ngọt. Chuyển đổi Tỷ trọng và thông số nước được kiểm tra hai lần mỗi ngày trong quá trình chuyển đổi, và tôi cẩn thận quan sát những loài nước lợ mà tôi chọn nuôi xem có dấu hiệu căng thẳng nào không, bởi vì sự chuyển đổi quá nhanh có thể gây ra vấn đề. Tiến hành từ tốn khi chuyển đổi hồ từ nước ngọt sang nước lợ. Đột ngột tăng nồng độ muối có thể hủy hoại bộ lọc sinh học và làm cá bị tổn thương. Một lần nữa, hãy chắc chắn cá của bạn thích nghi với môi trường nước lợ. Bạn có thể được tư vấn hòa muối biển với tỷ lệ cố định chẳng hạn như 5 muỗng trà (teaspoon) mỗi 4 lít nước, nhưng phương pháp như vậy có thể phá vỡ quá trình chuyển đổi mong manh từ nước ngọt sang nước lợ. Phương pháp này dựa trên tiền đề rằng tất cả chúng ta đều có cùng nguồn nước với thành phần chất khoáng và những chất khác tương tự, điều vốn không bao giờ xảy ra. Hơn nữa, nó hạ thấp nhu cầu kiểm tra tỷ trọng, điều hết sức cần thiết. Một nguy hại khác của việc áp dụng tỷ lệ cố định là lượng nước bay hơi giữa những lần thay nước. Nếu bạn thêm 5 muỗng trà muối vào mỗi 4 lít nước dùng để thay, độ mặn có thể tăng vọt đến mức nguy hiểm bởi vì muối và chất khoáng không bay hơi cùng với nước. Vì vậy, hãy kiểm tra tỷ trọng hàng ngày và duy trì mực nước hồ. Các vụn muối bám trên mặt kiếng và những chỗ khác nên được cạo cho rơi trở lại hồ trước khi kiểm tra nước. Thay 25% nước và làm vệ sinh đáy mỗi tuần theo lịch bảo trì. Điều thực sự quan trọng là xác định trước tỷ trọng mà bạn mong muốn, và bỏ chút thời gia để triển khai kế hoạch thực hiện sẽ tránh cho bạn nhiều rắc rối về sau. Kiểm tra trước tất cả các loài mà bạn dự định nuôi về sự tương hợp giữa chúng với nhau và khả năng chịu đựng ở mức độ nước lợ mà bạn nhắm đến. Ví dụ như, cá bảy màu, cá kiếm và cá molly, tất cả đều thích nghi tốt với tỷ trọng thấp, tầm từ 1.001 đến 1.010. Cá bống tre thích nghi với tầm trung bình từ 1.010 đến 1.015. Cá chim khoang (Monodactylus argenteus) là loài cá tuyệt vời nhưng việc lai tạo rất khó khăn, ngay cả với người nuôi cá nhiều kinh nghiệm. Tìm kiếm cá Tôi hết sức đề nghị bạn tìm kiếm nguồn cung cấp cá đáng tin cậy. Một gợi ý là liên hệ với câu lạc bộ cá cảnh ở địa phương và xem có ai muốn trao đổi hoặc bán một số loài cá nước lợ mà bạn muốn mua từ lâu. Hãy đảm bảo cá mà bạn chọn tương thích với những loài bạn đang nuôi và tập cho chúng quen dần với độ mặn của hồ trước khi thả. Tiến hành thật từ tốn theo quy trình, hạn chế tải sinh học và dần dần thả thêm cá. Nên nhớ rằng, đa phần cá mới nuôi đều còn non vì vậy hãy dự tính tải sinh học với cá trưởng thành. Tôi mua được hai con cá bống mắt tre (Brachygobius doriae), ba con molly bán trưởng thành (Poecillia sphenops) kèm thêm ba con molly mới đẻ cho dự án hồ 120 lít của mình. Cá molly được chuyển từ nước ngọt sang nước lợ và cá bống tre được chuyển từ cực lợ sang lợ trung bình mà không gặp phải sự cố nào. Một hồ cách ly nhỏ được dùng vào việc chuyển đổi cho cả hai loài cá này. Việc nuôi dưỡng cá bống tre hơi khó khăn. Chúng thích đuổi bắt mồi và dòng thổi từ bộ lọc khiến trùn đỏ và artemia mau chóng vị cát vùi. Vấn đề này được giải quyết bằng cách lắp thêm một bộ sơ lọc hiệu Eheim nối với máy bơm AquaClear mà nó cung cấp dòng đối lưu và giữ thức ăn lơ lửng đủ lâu để những chú cá bé nhỏ này thưởng thức. Hồ nước lợ là một khu bảo tồn thực sự bởi vì chúng quá khác thường. Tôi đảm bảo rằng hồ nước lợ sẽ đem lại nhiều thích thú và tranh luận hơn là hồ nước ngọt hay hồ nước mặn, đặc biệt là với trẻ em. Thiết lập hồ cảnh nước lợ là một dự án gia đình lớn lao. Tôi hy vọng bạn sẽ thích bài trình bày về việc chuyển đổi từ nước ngọt sang nước lợ trung bình này. Hẹn gặp lại bạn sau, hãy thưởng thức vùng chuyển tiếp này nhé! Bảng thống kê hồ cảnh nước lợThiết bị 1) Tỷ trọng kế, khúc xạ kế hay máy đo độ dẫn 2) Muối dùng cho hồ cảnh biển 3) Bộ thử dùng cho cả nước ngọt lẫn nước mặn 4) Chậu pha nước 5) Ly có thang đo thể tích và muỗng ăn 6) Cây sưởi bọc nhựa 7) Cây sưởi điện tử Điều cần tránh Đừng sử dụng hồ khung kim loại Đừng bắt đầu với hồ chưa chạy khởi động Đừng chuyển tiếp từ nước ngọt sang nước lợ quá nhanh, hãy làm từ từ Đừng sử dụng loại muối nào khác, ngoại trừ loại dùng cho hồ cảnh biển Đừng đoán mò tỷ trọng, hãy đo bằng dụng cụ Đừng dùng bộ thử chỉ thiết kế cho nước ngọt Đừng nuôi quá nhiều cá trong quá trình chuyển đổi Đừng thả cá vào hồ mà chưa cân nhắc đến kích thước và sự tương thích Các loài nước lợ Dưới đây là một số loài cá thích nghi với nước lợ kèm theo tầm tỷ trọng: Molly vây buồm (Poecilia latipinna) 1.005 – 1.010 Nóc chấm – Spotted puffer (Tetraodon fluviatilis) 1.005 – 1.010 Chim khoang bướm (Monodactylus sebae) 1.010 Bống tre (Brachygobius doriae) 1.003 – 1.005 Orange chromide (Etroplus maculatus) 1.003 – 1.005 Colombian shark (Arius jordani) 1.010 – 1.012 Nóc số 8 (Tetraodon biocellatus) 1.003 – 1.005 Pháo thủ (Toxotes jaculatrix) 1.010 – 1.015 Cá nâu – Spotted scat (Scatophagus argus) 1.010 – 1.018 Bống rồng – Dragon goby (Gobioides broussonnetii) 1.005 – 1.010 ================================= Ghi chú Một số loài cá nước lợ nội địa có tiềm năng nuôi cảnh (theo fishbase): HọLoàiTên tiếng AnhTên tiếng ViệtAplocheilidaeAplocheilus panchaxBlue panchaxCá bạc đầuBatrachoididaeAllenbatrachus grunniensGrunting toadfishCá mao ếchBelonidaeStrongylura leiuraYellowfin needlefishCá nhái vây vàngBelonidaeStrongylura strongyluraSpottail needlefishCá nhái đuôi chấmBelonidaeXenentodon cancilaSilver NeedlefishCá nhái bạcDatnioididaeDatnioides polotaFour-banded tiger perchCá hường sôngEphippidaeEphippus orbisRound spadefishCá tai tượng biểnEphippidaePlatax orbicularisOrbicular batfishCá chim giấy trònEphippidaePlatax teiraTeira batfishCá nhạnEphippidaeProteracanthus sarissophorusSea chubCá chìa vôiGobiidaeBrachygobius doriaeBumblebee gobyCá bống mắt treHemiramphidaeHemiramphus farBlack-barred halfbeakCá lìm kìm chấmHemiramphidaeHyporhamphus intermediusAsian pencil halfbeakCá lìm kìm ba sọc xanhHemiramphidaeHyporhamphus limbatusCongaturi halfbeakCá lìm kìm bênHemiramphidaeHyporhamphus quoyiQuoy's garfishCá lìm kìm thân trònHemiramphidaeHyporhamphus unifasciatus?Common halfbeakCá lìm kìm sọc bạcHemiramphidaeRhynchorhamphus georgiiLong billed half beakCá lìm kìm môi dàiMonodactylidaeMonodactylus argentusSilver moonyfishCá chim khoangNandidaeNandus nandusGangetic leaffishCá hường vệnOsphronemidaeOsphronemus goramyGiant gouramiCá tai tượngOsphronemidaeTrichogaster microlepisMoonlight gouramiCá sặc điệpPolynemidaePolynemus aquilonarisNorthern paradise fish-PolynemidaePolynemus melanochir melanochirIndian threadfin-PolynemidaePolynemus dubiusEastern paradise fishCá phèn vàngPolynemidaePolynemus paradiseusParadise threadfinCá phèn trắngPristolepididaePristolepis fasciataMalayan leaffishCá rô biểnScatophagidaeScatophagus argusSpotted scatCá nâuTerapontidaeHelotes sexlineatusSix-lined trumpeterCá căng răng xẻTerapontidaeMesopristes cancellatusTapiroid grunter-TerapontidaePelates quadrilineatusFourlined teraponCá căng răng nâuTerapontidaeRhynchopelates oxyrhynchusSharpbeak terapon-TerapontidaeTerapon jarbuaJarbua teraponCá ongTerapontidaeTerapon puta?Small-scaled teraponCá căng vảy nhỏTerapontidaeTerapon therapsLargescaled teraponCá căng vảy lớnToxotidaeToxotes chatareusSpotted archerfishCá mang rỗ*Năm 2010, tổ chức WAR công bố 12 loài cá mới phát hiện ở Phú Quốc Việt Nam, có hai loài cá nước lợ đáng chú ý là cá rô dẹp đuôi hoa (Belontia hasselti) - Malay combtail và cá sặc vện đục (Nandus cf. nebulosus) - Bornean leaffish. *Hầu hết các loài thuộc họ chạch (true loach) Cobitidae đều thích nghi với địa bàn nước lợ. Một số chi trong họ này như Parabotia, Sinibotia, Syncrossus và Yasuhikotakia hiện được xếp vào họ chạch mặt nhọn (pointface loach) Botiidae: HọLoàiTên tiếng AnhTên tiếng ViệtCobitidaeAcanthopsoides namromensis--CobitidaeAcantopsis choirorhynchosHorseface loachCá chìa vôiCobitidaeAcantopsis arenae--CobitidaeAcantopsis dialuzonaHorse-faced loach-CobitidaeAcantopsis guttatus--CobitidaeCobitis laoensis-Cá chạch hoa LàoCobitidaeCobitis longitaeniatus--CobitidaeCobitis nuicocensis--CobitidaeCobitis phongnhaensis--CobitidaeCobitis squataeniatus--CobitidaeCobitis taeniaSpined loach-CobitidaeCobitis ylengensis--CobitidaeLepidocephalichthys hasselti--CobitidaeLepidocephalichthys kranos--CobitidaeLepidocephalichthys zeppelini--CobitidaeMicrocobitis misgurnoides--CobitidaeMisgurnus anguillicaudatusPond loachCá chạch bùnCobitidaeMisgurnus tonkinensis--CobitidaePangio anguillaris--CobitidaePangio oblongaPangia coolie-loach-CobitidaeParabotia dubia--CobitidaeParabotia kimluani--CobitidaeParabotia vancuongi--CobitidaeSinibotia pulchraGolden zebra loach-CobitidaeSinibotia robusta--CobitidaeSyncrossus beaufortiChameleon loach-CobitidaeSyncrossus helodesTiger botiaCá heo sọcCobitidaeYasuhikotakia eosSun loachCá heoCobitidaeYasuhikotakia leconteiSilver loachCá heoCobitidaeYasuhikotakia modestaRedtail botiaCá heo*Một số loài cá chìa vôi (pipefish) thuộc họ Syngnathidae: HọLoàiTên tiếng AnhTên tiếng ViệtSyngnathidaeDoryichthys boajaPipefishCá ngựa xươngSyngnathidaeEnneacampus kaupi?--SyngnathidaeHalicampus grayiGray's pipefishCá chìa vôi gaiSyngnathidaeHippichthys cyanospilosBlue-spotted pipefishCá chìa vôi xanhSyngnathidaeHippichthys heptagonusBelly pipefishCá chìa vôi thấpSyngnathidaeHippichthys penicillusBeady pipefish-SyngnathidaeHippichthys spiciferBellybarred pipefishCá chìa vôi chấm trắngSyngnathidaeSyngnathus acus?Greater pipefishCá chìa vôi mõm nhọn*Một số loài cá nóc (puffer) thuộc họ Tetraodontidae: HọLoàiTên tiếng AnhTên tiếng ViệtTetraodontidaeArothron hispidusWhite-spotted pufferCá nócTetraodontidaeArothron immaculatusImmaculate puffer-TetraodontidaeArothron stellatusStellate puffer-TetraodontidaeAuriglobus modestusBronze pufferCá nóc vàngTetraodontidaeAuriglobus nefastusGreenbottle pufferfish-TetraodontidaeCarinotetraodon lortetiRedeye puffer-TetraodontidaeChelonodon patocaMilkspotted pufferCá nócTetraodontidaeChonerhinos naritusYellow pufferfish-TetraodontidaeLagocephalus lunarisLunartail pufferCá nóc đầu thỏ mắt toTetraodontidaeLagocephalus spadiceusHalf-smooth golden pufferfish-TetraodontidaeMonotrete cochinchinensis--TetraodontidaeMonotrete leiurus--TetraodontidaeTakifugu oblongusLattice blaasop-TetraodontidaeTakifugu ocellatus--TetraodontidaeLeiodon cutcutiaOcellated puffer-TetraodontidaeTetraodon fluviatilisSpotted green pufferCá nóc chấmTetraodontidaeTetraodon nigroviridisSpotted green pufferCá nóc chấm xanh*Các loài thòi lòi (mudskipper) thuộc họ cá bống Gobiidae: HọLoàiTên tiếng AnhTên tiếng ViệtGobiidaeApocryptodon madurensis Madura gobyCá bống răng xẻGobiidaeBoleophthalmus boddartiBoddart's goggle-eyed gobyCá bống saoGobiidaeBoleophthalmus pectinirostris-Cá lácGobiidaeParapocryptes serperaster--GobiidaePeriophthalmodon schlosseriGiant mudskipperCá thòi lòiGobiidaePeriophthalmus argentilineatusBarred mudskipper-GobiidaePeriophthalmus modestusShuttles hoppfishCá thòi lòiGobiidaePseudapocryptes elongatus-Cá bống kèo*Tham khảo thêm ở đây: http://www.wetwebmedia.com/BrackishSubWebIndex/bracfishes.htm ================================= Chuẩn bị, ngắm – bắn!
